Jakie zadania wykonują samorządy?

Upraszczając można powiedzieć, że samorządy realizują dwa typy zadań:

• zadania własne - finansowane z dochodów własnych budżetu samorządowego, np. planowanie lokalne, zaopatrzenie w wodę, transport lokalny, odbiór i przetwarzanie odpadów (bardzo szeroka lista zadań);
• zadania zlecone i powierzone - finansowane ze środków przekazanych na ten cel przez rząd, np. wydawanie dowodów osobistych i praw jazdy.

Są też zadania takie jak te związane z oświatą, które są zadaniami własnymi, ale finansowanymi zarówno przez rząd, jak i samorząd. W części bowiem oświata jest finansowana z przekazywanej przez rząd subwencji oświatowej, a w części (niestety z roku na rok rosnącej) z dochodów własnych samorządów.

Realizowanie zadań zleconych jest obowiązkowe. Zgodnie z przepisami prawa dotacje przekazywane na ten cel powinny zapewniać ich pełne wykonanie. Niestety w praktyce środki finansowe są niewystarczające. Dlatego samorządy lokalne muszą do nich dokładać środki z własnego budżetu, zawsze kosztem innych zadań.

jakie zadania wykonują samorządy - grafika do pobrania

 

 

 

To m.in. zadania z zakresu spraw obywatelskich (np. rejestracja aktów stanu cywilnego i meldunków oraz ewidencja ludności), przeprowadzanie przez gminy wyborów samorządowych czy wypłata zasiłków z pomocy społecznej.

przykłady zadań zleconych - grafika do pobrania

 

 

 

Liczba zadań wykonywanych przez samorząd lokalny jest znacząca. Większość z nich jest dość oczywista, np. zapewnienie wody w kranie, wywóz śmieci, transport publiczny, drogi lokalne i wiele innych usług publicznych. To, czy dane zadanie ma charakter "własny" czy "zlecony" określa za każdym razem odpowiednia ustawa.

Ważne: spośród wszystkich rodzajów samorządów (gminy, powiaty i województwa) tylko gminy posiadają otwarty zakres kompetencji, tzw. generalną klauzulę kompetencyjną.

To oznacza, że tylko gminy mogą realizować wszelkie zadania potrzebne społeczności lokalnej, jeśli te zadania nie są realizowane przez inne podmioty na podstawie ustaw. Z kolei powiaty i województwa mają zamkniętą i zdefiniowaną ustawowo listę realizowanych zadań.

przykłady zadań własnych - grafika do pobrania