XVI Regionalne Spotkanie Liderów Odnowy Wsi z terenu województwa śląskiego za nami, tym razem wydarzenie to odbyło się w formule wideokonferencji 1 grudnia. Tematem tegorocznego spotkania była „Estetyzacja przestrzeni wsi”.
Podczas otwarcia spotkania Witold Magryś, Dyrektor biura Związku, przypomniał, że dbanie o estetykę przestrzeni jest jedną z podstaw odnowy wsi. Nawiązał również do koncepcji tzw. miejsca ciekawego, która była jednym z ważniejszych tematów spotkania.
Wzbogacenie relacji międzyludzkich i poznanie potrzeb
O wiejskiej przestrzeni publicznej jako miejscu integracji społecznej, rekreacji i edukacji mówiła podczas spotkania prof. UAM dr hab. inż. Sylwia Staszewska. W swojej prezentacji odniosła się do doświadczeń gminy Kobylin w ramach projektu pn. „Tworzenie miejsc integracji społecznej, rekreacji i edukacji w gminie Kobylin”.
Celem przedsięwzięcia było zaktywizowanie mieszkańców wsi (zwłaszcza dzieci i młodzieży, także dorosłych) w zakresie tworzenia nowych miejsc integracji społecznej, rekreacji i edukacji na obszarach wiejskich, a także polepszanie zarządzania lokalnymi zasobami. Projekt współfinansowany był ze środków Unii Europejskiej w ramach Schematu II Pomocy Technicznej „Krajowa Sieć Obszarów Wiejskich” Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2014-2020.
Profesor Sylwia Staszewska zwróciła uwagę, że myśląc o rozwoju wsi warto poszukiwać tych jej elementów - atutów, które mogą go zapewnić w ujęciu długofalowym.
W jego ramach stworzono 10 koncepcji zagospodarowania przestrzeni publicznych na terenie gminy Kobylin, które pozwoliły na wykreowanie miejsc pracy i zamieszkania społeczności wiejskiej. Koncepcje te stały się podstawą ubiegania się o środki finansowe na zagospodarowanie przestrzeni wspólnych (publicznych), a ich realizacja przyczyni się do integracji społecznej osób z terenów gminy Kobylin.
Poprzez zrealizowanie projektu uzyskano nie tylko wiedzę na temat wiejskich przestrzeni publicznych, ale przede wszystkim wzbogacono o relacje międzyludzkie. Spotkania i rozmowy z mieszkańcami poszczególnych wsi uzmysłowiły ich codzienne potrzeby i ukazały ogrom przeciwności, z którymi się mierzą w walce o lepszą przestrzeń.
Więcej o tym projekcie tutaj
Miejsca ciekawe/Sieć Najciekawszych Wsi
Z kolei koncepcję tzw. miejsc ciekawych podczas wideokonferencji przedstawił Ryszard Wilczyński, Poseł na Sejm RP, Wiceprezes Europejskiego Stowarzyszenia Rozwoju Obszarów Wiejskich i Odnowy Wsi (ARGE). Swoje wystąpienie rozpoczął od przypomnienia idei Sieci Najciekawszych Wsi (SNW), która stanowi markowy produkt turystyki wiejskiej.
Porównał również standardy marki SNW z wymaganiami dla „Miejsc Ciekawych”. Ryszard Wilczyński przedstawił również charakterystykę tzw. miejsca ciekawego, które musi być ogólnodostępne i cenne pod względem poznawczym. Ponadto powinno ono spełniać następujące kryteria:
Ryszard Wilczyński odniósł się też do kryteriów uzyskania statusu Miejsca Ciekawego, czyli:
1. Kryterium wartości
2. Kryterium walorów poznawczych
3. Kryterium jakości oferty
4. Kryterium jakości przestrzeni
5. Kryterium lokalnego zaangażowania
Pod koniec swojego wystąpienia przypomniał, jakie są zasady zgłaszania danego miejsca do Sieci Najciekawszych Wsi – więcej w prezentacji, dostępna tutaj.
Działania z myślą o wspólnym dziedzictwie
W drugiej części spotkania p. Jolanta Szejka, sołtys sołectwa Bełk w Gminie i Mieście Czerwionka-Leszczyny oraz p. Michał Stokłosa, Wiceprezes Stowarzyszenia na Rzecz Rozwoju Wsi Bełk podzieli się swoimi doświadczeniami dotyczącymi przedsięwzięcia pn. „Cmentarz przy zabytkowym kościele z XVIII w. - nasze wspólne dziedzictwo”. Otrzymało ono II miejsce w konkursie „Piękna wieś województwa śląskiego w roku 2020”, w kategorii najlepsze przedsięwzięcie odnowy wsi.
Przedsięwzięcie polegało na wykonaniu szczegółowej inwentaryzacji cmentarza wraz z identyfikacją nagrobków oraz zostały przeprowadzone prace porządkowe na cmentarzu.
Dzięki temu przedsięwzięciu udało się m.in. upowszechnić wiedzę o lokalnym dziedzictwie kulturowym, a także stworzyć grupę wolontariuszy, którzy szerzą ideę społecznej odpowiedzialności za lokalne dziedzictwo kulturowe.
W ramach tego projektu wykonano podstronę poświęconą nekropolii, zorganizowano wystawę fotograficzną oraz stworzono ścieżkę edukacyjną.
więcej o tym projekcie tutaj
Inne podejście do przystanków Fundacji Tu brzoza
"Folkowe przystanki - śródpolne galerie", to nazwa ostatniej prezentacji omówionej podczas spotkania i jednocześnie przedsięwzięcia zrealizowanego przez Fundację Tu brzoza (z siedzibą w Nowym Pudłowie, woj. łódzkie). Działanie to zostało zrealizowane w ramach projektu sfinansowanego przez Budżet Obywatelski Województwa Łódzkiego na rok 2020. Swoimi doświadczeniami w tym zakresie podzieliła się Paulina Gortat-Gapińska, a także Barbara Gortat.
Swoje wystąpienie rozpoczęły od wyjaśnienia źródeł samego pomysłu, a więc:
1. Z niezgody na bylejakość w wiejskiej przestrzeni publicznej
2. Z tendencji do zamiany solidnych murowanych wiat na szpetne metalowe konstrukcje
3. Z pustyni kulturalnej na terenach wiejskich
4. Z ograniczonego dostępu do obcowania ze sztuką na wsiach
5. Z chęci dzielenia się prawdziwymi skarbami, które na co dzień są chronione w muzeach
6. Z naturalnej potrzeby działania Barbary Gortat – łączenia jej pasji i zainteresowań
7. Ze zmiany pejzażu wsi - hermetycznej hodowli, znikania zwierząt hodowlanych w przestrzeni, zanikania tradycji, strojów ludowych; zacierania różnic wyglądu / sposobu życia mieszkańców miast i wsi.
8. Z niedoceniania i nie wspierania talentów dzieci - np. plastycznych. Braku wsparcia i zrozumienia ze strony rodziców / rodziny / środowiska.
9. Sztuka jest pracą - wprowadzanie zawodu artysty w przestrzeń wiejską.
W ramach tego przedsięwzięcie dotychczas powstało 13 przystanków, z czego 10 reprodukcji, głównie dzieł malarzy młodopolskich ( oraz 3 opracowania autorskie.
więcej o tej inicjatywie tutaj
W wydarzeniu wzięli udział liderzy wiejscy, przedstawiciele lokalnych stowarzyszeń, fundacji, towarzystw, członków Kół Gospodyń Wiejskich i Ochotniczych Straż Pożarnych, Lokalnych Grup Działania, przedstawiciele gmin wiejskich i miejsko-wiejskich nie tylko z woj. śląskiego (m.in. członkowie stowarzyszenia PSORW).
Data publikacji: 7.12.2020 r.
AKTUALNOŚCI